Wat maakt spelen zo'n krachtig leermiddel?

Niets is zo leuk als spelen! Maar wist je dat spelen niet alleen een fantastische manier is om de tijd door te brengen, maar ook een superkrachtig leermiddel voor kinderen? Of het nu gaat om het leggen van een puzzel, het bouwen van een fantasiewereld in een videogame, of het strijden om de overwinning in een bordspel, spelletjes zijn van onschatbare waarde voor de ontwikkeling van kinderen. Maar wat maakt spelen nou zo'n geweldig leermiddel? Laten we dat samen ontdekken!
Over de auteur: Nelson Duarte Faia Branquinho is docent op VSO Orion College Amstel en volgt de master Leren en Innoveren. Hij richt zich op hoe samenwerking, ervaringsgericht leren en sociale interactie het leerproces van leerlingen in het speciaal onderwijs versterken.

Actieve betrokkenheid en motivatie
Wanneer kinderen spelen, zijn ze als een stel kleine ontdekkingsreizigers! Ze duiken met volle energie in de wereld van het spel, waar elk puzzelstuk of elke knop een avontuur belooft. Ze zijn niet alleen bezig met het behalen van punten, maar worden ook aangemoedigd om doelen te stellen en te verkennen. Onderzoekers Foster en Shah (2020) ontdekten dat spelgebaseerd leren de betrokkenheid en motivatie van kinderen naar een hoger niveau tilt. Het resultaat? Kinderen die regelmatig educatieve spellen spelen, schitteren in schoolvakken zoals wiskunde en taal! Door de actieve betrokkenheid en de sprankelende motivatie voelen ze zich niet alleen uitgedaagd, maar vooral ook geïnspireerd om te leren en te groeien. En dat is precies wat leren leuk maakt.

Leren door fouten maken
Spelen is ook een geweldige manier om te leren dat fouten maken helemaal niet erg is. In de magische wereld van spelletjes is er geen plek voor straffen of negatieve reacties. Nee, hier zijn fouten waardevolle leermomenten! Je kunt het zien als een oefenruimte waar kinderen met een gerust hart kunnen experimenteren. Onderzoek van Gee (2013) laat zien dat spelgebaseerd leren kinderen helpt om veerkrachtig te worden. Het is oké om te falen; dat is immers de eerste stap naar succes! Door te proberen, fouten te maken en het opnieuw te proberen, ontwikkelen ze niet alleen hun probleemoplossende vaardigheden, maar ook hun zelfvertrouwen. En wie weet? Misschien ontdekken ze wel een verborgen talent voor rekenen, creatief denken of strategisch inzicht.

Sociale interactie en samenwerking
Spelletjes zijn vaak een kans voor kinderen om samen te spelen en vrienden te maken. Samen strijden ze om de overwinning, ruilen ze tips uit of werken ze samen om een moeilijk level te behalen. Het is als een mini-samenleving vol teamwork en vriendschap! Ramani en Eason (2015) hebben ontdekt dat coöperatieve spellen sociale vaardigheden als communicatie en empathie stimuleren. Wanneer kinderen samen spelen, leren ze niet alleen om hun ideeën te delen, maar ook om naar anderen te luisteren. Ze ontdekken hoe ze conflicten kunnen oplossen, samen kunnen lachen en zelfs hoe ze elkaar kunnen aanmoedigen als het even niet meezit. De sociale interactie die ontstaat tijdens het spelen is enorm waardevol. Het helpt kinderen te begrijpen hoe ze hun emoties kunnen uiten, zoals blijdschap en frustratie, en hoe ze op een positieve manier kunnen reageren op de emoties van anderen. Dit bevordert niet alleen hun sociale vaardigheden, maar ook hun emotionele intelligentie. Denk maar eens aan die spannende momenten tijdens een spel: de vreugde als ze winnen of de sportieve houding wanneer een vriend dat doet. Deze ervaringen leren kinderen dat er meer is dan alleen winnen; het draait ook om samenwerken, elkaar steunen en plezier hebben.

Conclusie
Spelletjes zijn veel meer dan alleen een manier om de tijd te doden; ze zijn een krachtig middel voor leren en groeien! Door actief betrokken te zijn, leren kinderen waardevolle lessen over samenwerken, het omarmen van fouten en vooral het plezier van leren. Het zijn deze ervaringen die hun zelfvertrouwen en vaardigheden opbouwen en hen helpen zich te ontwikkelen tot sterke individuen. Dus de volgende keer dat je een kind ziet spelen, weet dan dat ze niet alleen plezier hebben, maar ook belangrijke lessen leren die hen hun hele leven bijblijven. En dat maakt het spel nog leuker!



Referenties:

• Foster, A., & Shah, M. (2020). The Impact of Game-Based Learning on Student Achievement. Journal of Educational Technology & Society, 23(3), 77-88.
• Gee, J. P. (2013). Good video games and good learning: Collected essays on video games, learning and literacy. Peter Lang.
• Ramani, G. B., & Eason, S. H. (2015). Co-operative problem-solving in young children: Exploring the roles of joint goal setting and feedback. Journal of Experimental Child Psychology, 140, 204-221.